Podstawowym i nieodłącznym elementem decydującym o końcowym efekcie nałożenia powłoki lakierniczej jest prawidłowe przygotowanie materiału. Niewłaściwie przygotowanie, może bowiem spowodować poważne problemy takie jak rozwój korozji, zmniejszenie gładkości czy przyczepności powłoki do jej powierzchni. Właściwe przygotowanie elementu jest podstawą trwałości, jakości i skuteczności.
Przy malowaniu proszkowym wymagania co do czystości są szczególnie wysokie. Wynika to ze specyfiki tej metody malowania. W odróżnieniu od tradycyjnych, farby proszkowe nie mają w swoim składzie rozpuszczalnika. W związku z tym nawet najmniejsza ilość zanieczyszczeń pozostawiona na metalu obniży rozlewność farby proszkowej. Jeżeli natomiast nasz element nie jest odpowiednio i niedostatecznie odtłuszczony może powodować to gorszą przyczepność czy różnice w pokryciu. Z racji, że malowanie proszkowe stwarza szczelną i nieprzepuszczalną powłokę, sprawia to, że usunięcie wszelkich zanieczyszczeń jest elementem niezbędnym.
Pierwszym etapem przygotowania jest mycie/ścieranie mające na celu usunięcie zanieczyszczeń i nierówności. Zanieczyszczenie to w tym przypadku każda substancja, która pogarsza jakość i trwałość powłoki i utrudnia proces malowania. Najczęstsze zanieczyszczenia to rdza, zgorzelina, oleje, smary, kurz, pył czy opiłki żelaza. Metal musi być pozbawiony wszelkich zabrudzeń tkwiących w zakamarkach czy spawach.
Kolejnym etapem jest odtłuszczanie metalu. Polega na usunięciu plam i nalotów, które mogłyby zakłócić przyczepność farby. W zależności od metalu zabrudzenia możemy usunąć wodą ze środkiem myjącym bądź detergentem, emulsją czy rozpuszczalnikiem. Często wykonywane jest także suszenie i nałożenie warstwy antykorozyjnej.
Kolejnym kluczowym etapem jest zmatowienie warstwy- czyli nadanie jej odpowiedniej chropowatości aby zwiększyć przyczepność farby do podłoża.
Profesjonalne lakiernie posiadają oddzielne komory do przygotowania elementów i oddzielne do lakierowania.
Występują dwie metody obróbki metali jako etap przygotowania do lakierowania proszkowego: obróbka chemiczna i mechaniczna.
Aby dobrać odpowiednią metodę czyszczenia i uzyskać pożądany efekt należy uwzględnić kilka czynników takich jak: wielkość i kształt elementu, rodzaj powierzchni, charakter i ilość zanieczyszczeń. Przygotowanie zależy także od tego czy dany element jest uszkodzony czy wystarczy go umyć, odtłuścić i polakierować powierzchnię.
Z reguły gładkie powierzchnie łatwiej przygotować do malowania niż chropowate, lepiej wówczas widoczne są wszelkie zanieczyszczenia i niedoskonałości.
Metoda chemiczna czyli tak zwane kąpiele chemiczne polecana jest dla metali miękkich i cienkiej stali. Do metod tych zaliczane jest fosforowanie i chromianowanie. Obróbka chemiczna wykazuje lepszą penetrację do powierzchni trudno dostępnych w odróżnieniu od metody mechanicznej. Zapewnia nie tylko odpowiednie odtłuszczenie, ale także czystość podłoża porównywalną z obróbką mechaniczną. Sam proces polega na odtłuszczaniu wraz z trawieniem, którego efektem jest dobra przyczepność farby, a następnie wielokrotne płukanie kaskadowe wodą.
Metoda mechaniczna czyli tak zwana obróbka strumieniowo-ścierna dedykowana jest z kolei do twardych, grubych powierzchni mocno zanieczyszczonych i skorodowanych. Pozwala na uzyskanie najwyższego stopnia czystości oraz chropowatości. Czyszczenie to ma wyeliminować rdzę, resztki starych powłok malarskich, ale także ukształtować materiał i nadać mu odpowiednią strukturę- chropowatość, która zapewni przyczepność farbie. Polega na działaniu z dużą prędkością strumienia powietrza lub materiału ściernego na powierzchnię metalu. Wśród metod mechanicznych oczyszczania wyróżniamy piaskowanie czy szlifowanie.